Đi chơi Parc Blandan, cây xanh và thể thao giữa đô thị

Lyon trời chiều đổ nóng chẳng khác gì châu Phi, từ nhà ra đường đến quáng mắt vì nắng. Cuộc đi bộ hôm nay vừa thể thao vừa đi tìm chỗ hóng mát mới mẻ. Địa điểm lựa chọn là parc Blandan, đang được quảng cáo là lá phổi xanh mới giữa lòng thành phố. Mới khai trương và còn ít người biết đến. Một dự án tái sinh đô thị được Lyon quảng cáo.

Nằm khuất giữa những phố nhỏ hẹp với những residance 4,5 tầng buồn tẻ, mệnh danh là ốc đảo xanh giữa khu đô thị đông đúc, nhưng ấn tượng ban đầu của tôi khá ngán ngẩm khi chui qua cái cổng kin kín là một sân bãi rộng đỏ rực nắng chang chang với vài người dân đeo kính đen mặc quần đùi áo ba lỗ đang chạy hùng hục thể dục buổi chiều.

Đây vốn là sân tập trung của trại lính cũ nên rộng rãi và vuông vắn xung quanh tường rào bao bọc như một đấu đong quân ngày xưa vậy. Ba mặt sân dựng lên có các khối nhà cấp 4, hay 2,3 tầng kiến trúc tập thể kiểu quân đội. Mặt còn lại là một cái gì đó thù lù kiểu đồi đất cây mọc um tùm mà ban đầu tôi nghĩ là nơi tập bắn.

Bờ thành kiểu Vauban

Blandan là tên một sỹ quan quân đội, chắc là hy sinh anh dũng nên giờ đây trở thành tên của khu công viên này. Vốn là một đồn bốt cổ kiểu Vauban, khu công viên hóa ra không chỉ có mỗi cái sân nắng chang chang kia mà còn 2 phần khác mát mẻ kín đáo um tùm hơn nằm liền ngay đó, đấy là bốt phòng vệ (chính là cái đồi đất lù lù kia) và đằng sau nó là một vùng thảm cỏ và hào công sự.

Khu đồn bốt vẫn đang thi công sửa chữa nên không được vào trong, nhưng hứa hẹn sẽ là một điểm quan sát lý thú vì nhìn từ ngoài vào thấy bên trong khá cao ráo so với xung quanh, là cao điểm thành lũy nên chắc điểm nhìn sẽ tốt. Hơn nữa họ đang xây một cây cầu đi dạo trông rất gieo neo thú vị đi từ khu đất bên ngoài vượt lên trên vườn hoa dẫn tới mặt thành cổ. Trong phạm vi khu vực thi công này còn có một lâu đài nhỏ từ thời các ngự lâm D’artanan nghe đồn từng là được các công chúa, hồng y nổi tiếng như Marie de Médicis, Anne d’Autriche hay Richelieu ghé qua. Dù hiện giờ cửa kính cửa sổ nhìn từ xa cũ nát lắm rồi nhưng kiến trúc vẫn còn dáng dấp, và hình như đang có dự án biến chateau này thành một khách sạn hoài cổ.

Men theo tường thành đến phần thứ ba của khu vực là một con đường màu xanh zigzag theo cạnh ngôi sao của tường đất Vauban đi xuyên qua một vùng cây bờ cây bụi xanh rì, kết thúc ở một bãi cỏ rộng thoáng đãng.
Cây ở đây không có vẻ mướt mát tưới tắm đầy đủ như trong các công viên trung tâm, chỉ là những cây khô khô mảnh mảnh, lẻo khẻo sống dai uống ít. Bãi cỏ cũng tự nhiên, không chăm chút cũng không có bóng dáng hệ thống vòi phun tưới nước. Theo giải thích trên các biển giới thiệu thì khu vực này mới cải tạo từ đất quân sự, nên còn chưa xây dựng nhiều. Hơn nữa, chủ ý của thành phố là giữ gìn đa dạng sinh học, để các loài sinh vật phát triển tự nhiên, tự đến tự đi, giảm thiểu tác động của con người. Thế nên chỉ trồng mấy loại xấu xấu hợp đất, cấm chỉ định hoa hoét đánh cụm kiểu resort.
Chim chóc ong bướm thì không ít, sóc thỏ chipmunk chắc cũng có, nghe giới thiệu thì có cả nhím nhúi gì đó sống đào tường khoét gạch giữa vùng cây xanh và thành đất.

Nhưng ấn tượng nhất, Blandan là một trung tâm cho các hoạt động vui chơi thể thao địa phương với một loạt các sân tennis, bóng chuyền, bóng bàn, bi sắt, bóng rổ và dụng cụ tập thể dục thể hình ngoài trời như máy chạy bộ, tập tay, ngực, đùi .v.v. Các dụng cụ trông nồi đồng cối đá nhưng khi tập trơn tru nhẹ nhàng chẳng kém các trung tâm fitness trong nhà, ai thích tập gì thì nhảy lên hùng hục một lúc rồi xuống. Công viên còn mới nên lúc tôi tới chẳng ai tranh giành, có vài đứa trẻ teen teen ra khởi động chút chút rồi lại chạy đi chơi môn khác, hoặc ra bãi cỏ tụ tập chơi bời. Các diện tích sàn tập và thể thao đều lát lớp vật liệu hấp thụ va chạm giảm nguy cơ chấn thương, đúng theo tiêu chuẩn xây dựng.

Đông nhất là sàn stake park. Một dải rộng 1000m2 mô phỏng lại đường phố với những bậc thang và lòng chảo khùng khoằm được thiết kế cho thanh thiếu niên trượt patin, skateboard, trotinette, xe đạp xgame … tha hồ nhảy, lộn. Đã là Xgame thì có tí nguy hiểm, nhưng cũng là nơi giải phóng năng lượng và rèn luyện lòng can đảm cho tuổi mới lớn. Một chiếc cassette bật nhạc đường phố làm nền cho những pha kỹ thuật điêu luyện đẹp mắt hoặc những pha té nhủi vấp váp đáng sợ.

photo from dammn.fr/news/487-parc-blandan-skatepark.html

Thể thao suy cho cùng là tập luyện cường độ cao, là hương vị chiến thắng (đối phương và chính mình) và cuối cùng là sự vui vẻ, cả ba điều tuyệt vời đó đều diễn ra trên sàn Skate park này. Hơn nữa, trượt ván cũng là một phương thức di chuyển thô sơ đáng khuyến khích khi giảm thiểu được ô nhiễm và mang lại sức khỏe người sử dụng. Có người nào đó đã nói thể thao đô thị là sự ra đời diện mạo sống động mới của đô thị và những người chơi là những nghệ sỹ sáng tạo ra văn hóa đô thị mới. Hình thức thể thao này đầy nguy hiểm, luôn di động và  tương tác trực tiếp với bề mặt thành phố, đồng thời cũng rèn luyện kỹ năng của con người.

Lại nhớ đến bộ phim La Vie rêvée de Walter Mitty của Ben Stiler yêu quý, một bộ phim về những kẻ mơ ngủ trong xã hội hiện đại đi tìm lại cuộc sống của chính mình, một nghệ sỹ với những phẩm chất tuyệt vời được khởi nguồn từ trên tấm ván trượt tuổi thơ.

Hiếm ai còn có thể ngủ mê và tưởng tượng suốt ngày như Walter Mitty khi đã thành người lớn. Người lớn không còn quyền mơ mộng. Nhưng trẻ con thì khác. Gần đây tình cơ bắt gặp trang Facebook Think Playground của một nhóm bạn trẻ kêu gọi và tự mình xắn tay vào xây dựng các sân chơi cho trẻ em ở Hà Nội. Rất hay và đầy ý nghĩa. Xin trích “Hơn nữa, trí tưởng (tượng) non trẻ cũng được nuôi dưỡng và trưởng thành trong khi trẻ chơi trên sân. Trẻ em có khả năng hình dung ra những thế giới hư cấu và chúng sử dụng các dụng cụ trên sân chơi làm chất liệu cho trí tưởng tượng của chúng. Sân chơi là nguồn vô tận nuôi dưỡng trí tưởng tượng của trẻ nhỏ. Khi chúng háo hức vui đùa trên sân, trí tưởng tượng của chúng cũng đồng thời được gợi mở. “

Ở Blandan này cũng có một sân chơi trẻ em đặc biệt dành cho tuổi nhi đồng. Sân chơi gồm những máng trượt bậc thang và dây võng, cách điệu hóa hình ảnh toà thành đồn trú Blandan này. Nhìn các bé leo trèo đu dây trượt cầu tụt lên lên xuống xuống tíu tít mà thấy thèm. Các bé chơi với nhau rất tự nhiên, còn gì vui vẻ và khó quên hơn chơi đánh trận giả chiếm thành ngay bên cạnh không gian lịch sử này chứ.

Toàn cảnh khu vực

Nhãn: bảo tồn, cây xanh đô thị, công viên, Lyon, Parc Blandan, tái sinh đô thị, thể thao